गाजा युद्धले चीनको मध्यपूर्व रणनीतिमा ठूलो बाधा

बेइजिङ । इजरायली रक्षा बल (आईडीएफ) ले गाजाका गोप्य स्थानहरूमा बमबारी गरेर सयौं आतंकवादीहरूलाई मारेको दाबी गर्दै हमास विरुद्ध इजरायलको युद्ध पूर्ण रूपमा चलिरहेको छ। त्यहाँ संगठन विरुद्ध चलिरहेको युद्धले मध्य पूर्व क्षेत्रको आगो फैलिनसक्‍ने डर पैदा भएको छ। इरानले इजरायलको सामना गर्न आतुर भएको बताइरहेको छ। जबकि इजरायलमा लेबनान र सिरियाबाट आक्रमणको क्रममा इजरायलको हमास विरुद्धको लडाई बहुमुखी युद्धमा परिणत भइसकेको छ।

इजरायल-हमास युद्ध आगामी दिनहरूमा परिणाममुखी र निर्दयी हुने संकेतहरूले संकेत देखिएको छ। तर इजरायलले हमास विरुद्धको कारबाहीमा चीन थप सतर्क रहेको देखिन्छ। ऐतिहासिक रूपमा चीन प्यालेस्टिनी कारणप्रति सहानुभूति राख्दै आएको छ र त्यस्तै इजरायलमा हमासको हमलाको निन्दा नगरेकोमा इजरालको आपत्ति छ। तर, इजरायललाई खुलेर समर्थन गरेर बेइजिङले मध्यपूर्वमा रहेका इस्लामिक देशहरूलाई पनि अपमानित गर्न चाहँदैन। वास्तवमा, यो क्षेत्र चीनको व्यापार र लगानीको ठूलो स्रोतको रूपमा काम गर्दछ।

यी विषयलाई हेर्दा चीन यस क्षेत्रको विकराल अवस्थालाई लिएर निकै चिन्तित रहेको देखिन्छ। यदि इजरायल–हमासको चलिरहेको युद्ध तुरुन्तै रोकिएन भने बेइजिङले आर्थिक, राजनीतिक र रणनीतिक क्षेत्रमा ठूलो नोक्सानी बेहोर्नु पर्ने विश्लेषकहरू बताउँछन्। सिन्ह्वाका अनुसार चीन र मध्यपूर्वका देशहरूबीचको समग्र व्यापारको मूल्य सन् २०२१ मा ३३० अर्ब डलरको तुलनामा २०२२ मा ४३१.४ बिलियन डलर पुगेको छ। मध्यपूर्व चीनलाई तेल र ग्यासको सबैभन्दा ठूलो आपूर्तिकर्ता हो।

एट्लान्टिक काउन्सिल, एक अमेरिकी थिंक ट्यांकले २०२२ मा चीनलाई कच्चा तेलको आयातको ४१% भन्दा बढी साउदी अरब, युएई, ओमान, कतार, कुवेत र बहराइन समावेश गरी खाडी सहयोग परिषदबाट आएको बताएको छ। यस क्षेत्रबाट चीनले कच्चा तेलको आयात सन् २००६ मा १४५ मिलियन टनबाट बढेर सन् २०२२ मा ५० करोड ८० लाख टन पुगेको अमेरिकी थिंक ट्यांकले जनाएको छ। तेल र ग्यासको रुब्रिकभन्दा बाहिर, चीन यस क्षेत्रमा पूर्वाधारको विकासमा संलग्न छ। सन् २००५ देखि २०२१ सम्म चीनले युएईमा ३६.१६ बिलियन डलर लगानी गरेको थियो। २०१९ मा, यसले खाडी देशमा एक नयाँ औद्योगिक सहर स्थापना गर्न यूएईसँग १० अर्ब डलरको सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्‍यो।